Dinler, insanlık tarihinde toplumsal yaşamın en köklü kurumlarından biridir. Bir yandan insanlara anlam, ahlak ve aidiyet duygusu sunarken; diğer yandan baskı, yasak ve ayrıştırma mekanizmalarıyla toplumları şekillendirmiştir. Bugün özellikle İslam ülkelerinde bu baskıların doğrudan sonuçlarını görmek mümkündür: kadınların eğitim ve istihdamdan dışlanması, özgürlüklerinin kısıtlanması ve bunun sonucunda düşen doğum oranları, nüfus azalması ve ekonomik durgunluk.
Karl Marx, dinleri “halkın afyonu” olarak nitelendirir. Ona göre din, gerçek özgürlüğün yerine uhrevi bir kurtuluş vaat eder. Bu bakış açısıyla, kadınlara getirilen dini yasaklar toplumsal statükoyu pekiştirir ve eşitsizliği derinleştirir.
Nietzsche ise dinleri “köle ahlakı” ile açıklar. Ona göre, dinler güçlü bireyi baskılar, zayıflığı kutsar. Afganistan’da Taliban’ın “fazilet polisi” gibi kurumları, bu köle ahlakının güncel bir yansımasıdır.
Bertrand Russell ve Richard Dawkins gibi modern düşünürler de dinlerin bilim karşıtı tavırlarını ve sosyal değişime dirençlerini eleştirir. Bu durum, özellikle İslam ülkelerinde kadınların yaşam hakkına kadar uzanan bir baskı ağına dönüşmektedir.
İslam ülkelerinde doğurganlık oranları son 40 yılda dramatik biçimde geriledi. Kadınların özgürlüklerinin kısıtlanması, ekonomik baskılar ve eğitimdeki eşitsizlik, doğum oranlarını düşürüyor.
Bazı ülkelerde doğurganlık oranlarının değişimi (Kaynak: Dünya Bankası & BM verileri, 2023-2025):
Ülke | 1980 TFR | 2023 TFR | Neden (Kısmi) |
---|---|---|---|
İran | 6.5 | 1.7 | Dini baskı + eğitim artışı |
Türkiye | 4.3 | 1.9 | Sekülerleşme + kadın istihdamı |
Afganistan | 7.5 | 4.3 | Taliban kısıtlamaları + savaş |
Mısır | 5.3 | 2.9 | Aile planlaması + ekonomik baskı |
BAE | 4.7 | 1.2 | Göç + yüksek yaşam maliyeti |
Bu tablo, İslam ülkelerindeki “sessiz devrimi” gösteriyor. Kadınlar baskıya doğurganlığı reddederek yanıt veriyor.
Dini baskılar yalnızca nüfusla sınırlı kalmıyor; turizmi, ekonomiyi ve sosyal yaşamı da daraltıyor. Afganistan’da Taliban rejimi sonrası turizm sıfırlanmış durumda. Suudi Arabistan’da ise hac turizmi milyarlar kazandırsa da, katı kurallar sebebiyle genel turizm gelişemiyor.
Ayrıca dinin ayrıştırıcı etkisi toplumsal çatışmaları körüklüyor. Pakistan’da din temelli yasaların azınlıklara karşı şiddete dönüşmesi bu durumun en sert örneklerinden biri.
Felsefi açıdan din, korku yerine umut aracı haline gelmedikçe toplumsal baskıları artırmaya devam edecek. Marx’ın “afyon” eleştirisi ve Nietzsche’nin “köle ahlakı” kavramı, bugün İslam ülkelerinde yaşanan nüfus krizinde yeniden yankılanıyor.
Dinlerin zamana uyum sağlayıp özgür bireyi desteklemesi zorunlu hale gelmiştir. Aksi takdirde, “İslam ülkelerinde insan kalmayacak” uyarısı, yalnızca bir metafor değil, demografik bir gerçekliğe dönüşecektir.
Takım | O | A | P |
O | A | P | |
1.GALATASARAY A.Ş. | 7 | 19 | 21 |
2.FENERBAHÇE A.Ş. | 7 | 12 | 15 |
3.TRABZONSPOR A.Ş. | 7 | 9 | 14 |
4.GÖZTEPE A.Ş. | 7 | 10 | 13 |
5.BEŞİKTAŞ A.Ş. | 6 | 11 | 12 |
6.SAMSUNSPOR A.Ş. | 7 | 10 | 12 |
7.GAZİANTEP FUTBOL KULÜBÜ A.Ş. | 7 | 10 | 11 |
8.TÜMOSAN KONYASPOR | 6 | 12 | 10 |
9.HESAP.COM ANTALYASPOR | 7 | 7 | 10 |
10.CORENDON ALANYASPOR | 7 | 8 | 9 |
11.KASIMPAŞA A.Ş. | 7 | 7 | 8 |
12.RAMS BAŞAKŞEHİR FUTBOL KULÜBÜ | 6 | 6 | 6 |
13.ÇAYKUR RİZESPOR A.Ş. | 6 | 4 | 5 |
14.İKAS EYÜPSPOR | 7 | 4 | 5 |
15.ZECORNER KAYSERİSPOR | 7 | 5 | 5 |
16.GENÇLERBİRLİĞİ | 7 | 5 | 4 |
17.MISIRLI.COM.TR FATİH KARAGÜMRÜK | 7 | 7 | 3 |
18.KOCAELİSPOR | 7 | 4 | 2 |
Yorum Yazın