Zorluklar ve kötü haberler umudumuzu kaybetmemize neden olabilir, motivasyonumuzu ve sağlığımızı etkileyebilir. Ancak umudun yokluğu aynı zamanda mücadele edebileceğimiz bir yanılsamadır.

Umut özellikle düştüğünde fark ettiğimiz bir ihtiyaçtır. Hayal kırıklıklarından veya önemli stresten (zorluklar, sorumluluklar, toksik durum, yalnızlık) kaynaklanan cesaret kırıklığı hissedebiliriz. Bazen ciddi bir hastalık, kayıp veya travmanın tetiklediği umutsuzluğu bile hissederiz. 

Geleceğe güven

Umut, her şeyden önce bir iyimserlik duygusudur, sezgilerimizin dengesine dayalı bir “her şey yoluna girecek” duygusudur. Beynimiz sürekli olarak yaşamımızdaki eğilimleri değerlendiriyor, olumsuz (stres, çaba, acı) ve olumlu (tatmin, başarı, acıdan kurtulma) olayları tahmin ediyor. 

İleriye yönelik sezgilerimiz belirli bilgilere (aile haberleri, hastalıklar, güncel olaylar) karşı çok hassastır. Bir dizi kötü haber ya da aşırı olumsuz haber cesaret kırıklığını artırır. Ancak zor bir durumdan çıktığımızda veya cesaret verici bir haber aldığımızda, rahatlama olumsuz sezgilerimizi azaltır ve umudumuz yeniden canlanır.

Sezgilerimiz oldukça olumlu olduğunda iyimserliğimiz bizi ileriye yönelik arzuları ve planları formüle etmeye motive eder. Umutsuz durumlarda (doğal afetler, sosyal veya finansal trajediler), iyimser insanlar daha az paniğe kapılır ve ortalamadan daha fazla harekete geçer. 

Sezgilerimizin dengesi çok olumsuz hale geldiğinde iyimserliğimiz düşer. 

Umudumuz, ilişkilerimizle, özgüvenimizle veya mali durumumuzla ilgili zorluklar nedeniyle azalabilir. Mükemmeliyetçi veya kaygılı olduğumuzda sezgilerimiz de genellikle daha olumsuz olur. 

Rahatlama beklentisinin çok az olduğu kronik fiziksel veya psikolojik acı, huzuru yeniden kazanma umudumuzu azaltır. Dayanılmaz acılar yaşayan ve çıkış yolu göremeyen bazı kişiler için umudun kaybı, intihar düşüncelerine yol açacak kadar ileri gider. 

Kontrol veya çaresizlik hissi

Umut aynı zamanda bir kontrol duygusudur, olaylarla baş etme becerilerimize olan güvendir. Bu güven, strese karşı bir kalkan olan duygusal sermaye görevi görür. Umut, başarıyı kolaylaştıran proaktif bir tutumu (sebat etme, iyi durumda olma, geleceğe yatırım yapma arzusu) teşvik eder. Aynı zamanda zorluklara uyum sağlama yeteneğimizi ve dayanıklılığımızı da güçlendirir. Umut, hasta kişilerde ya da zorluk yaşayan kişilerde ilgisizliği azaltır ve çözüm arama isteği uyandırır.

Öte yandan olaylar karşısında güçsüz kalma hissi motivasyonumuzu zayıflatıp bizi farklı derecelerde (depresyon, tükenmişlik, majör depresyon) depresyona sokabiliyor. Mücadeleciliğimizi ve gücümüzü küçümsüyoruz. Bilişsel yeteneklerimizi (örneğin: yargılama, kararlar) azaltan ve acımızı tüketerek (alkol, uyuşturucu) hafifletme arzumuzu artıran önemli bir stres yaşarız. 

Umudu besle

Pek çok insan çaresizlik duygusunun abartılı bir inanç, duygularımızın yarattığı bir yanılsama olduğunun farkında değil. Duygularımız çılgına döndüğünde bizi gerçek yeteneklerimiz konusunda aldatabilirler. Kendilerini harekete geçiremeyeceklerine inanan bazı depresif kişiler, acil durumlarda kahraman gibi davranır veya başkalarına yardım eder. 

İster işte ister kişisel yaşamımızda olsun, kendimizin ve başkalarının umutlarının düşüşünü görmezden gelmemeliyiz. Umudumuz fiziksel ve ruhsal sağlığımızın yanı sıra sosyal ağımızla da artıyor. Ayrıca kaygıyı, acıyı, engelleri veya güven kaybını azaltan her şey umudu artırır. 

Umut aynı zamanda dikkatimizi ulaşılabilir hedeflere yönelterek veya umut verici olasılıkları veya gelişmeleri görerek de beslenir. İntihara meyilli insanlar bile, acıları azaldığında ya da başkaları ya da olaylar onlara neler yapabileceklerini, zaten başarılı bir şekilde üstesinden geldiklerini hatırlattığında umut bulurlar. Eğer bunu görmemize yardım edersek her zaman umut buluruz.

Çünkü ancak geleceğe umutla bakabilen kişi, bugünün keyfini sürebilirdi.

Hepimize umut, sevgi dolu, şefkatli güzel günler diliyorum